Één boom in de stad is ook een bos. Tja, een gekke uitspraak lijkt het wel; één boom in de stad is ook een bos. Toch als je de achterliggende gedachte erachter hoort is het niet eens zo’n gek idee. Ik neem jullie mee naar twee momenten die mij later aan het denken hebben gezet.
Toen ik begon aan mijn opleiding Bos en Natuurbeheer was ik ervan overtuigd dat ik ecoloog ging worden. Biologische principes stonden bij mij gelijk aan de waarheid. En wat zijn er toch veel mensen die maar moeilijk doen over beheersmaatregelen. Dat kan toch allemaal ecologisch verklaard worden? En als je dat niet snapt, dan moet je jezelf er maar eens in verdiepen.
Terug naar een jaar of zes geleden. Samen met mijn vader en neef ging ik naar de presentatie van het beheerplan voor 2010-2020 van het Gooisch Natuurreservaat. Op deze bijeenkomst kwam het op een gegeven moment op het onderwerp “kap van Douglassen”. Hier kwam hevig protest op. Ik herinner mij nog goed dat er een vrouw was die als argument tegen de kap riep; “ja, maar die ruiken zo lekker”. Met mijn postpuberale houding vond ik dat maar raar.
Ja maar die bomen ruiken zo lekker!
Ongeveer een jaar later, juni 2010. Ik was aan het einde van mijn eerste jaar Bos en Natuurbeheer in Wageningen. Als afsluiter van wat je dat jaar geleerd hebt ga je dan twee weken kamperen in Garderen en onderzoekjes doen in het Speulder en Sprielderbos. In de eerste week moest ik met mijn groepje recreanten enquêteren. Over het algemeen waren de recreanten toch de “gepensioneerde medemens” maar er is een dame die mij bij gebleven is.
Toen we op een middag bij het Solse gat in het Speulderbos waren om te enquêteren passeerden er een man en een vrouw. Toen we de vrouw de vraag voorlegden; “wat vindt u van dit bos en wat voor cijfer zou u dit geven?” gaf zij een bijzonder antwoord. Zij zei; Ik vind alle bossen mooi, zelfs met één boom in de stad kan je nog een bos hebben, het gaat erom hoe je het beleeft”. Met mijn postpuberale houding vond ik dat maar raar.
Ik vind alle bossen mooi, zelfs met één boom in de stad kan je nog een bos hebben, het gaat erom hoe je het beleeft”
Nu ben ik bijna klaar met mijn opleiding bos en natuurbeheer. Ik ben geen ecoloog geworden en ben mijn postpuberale houding ook kwijt. Tijdens mijn opleiding kwam ik erachter dat ik hoe mensen natuur beleven veel interessanter vond dan enkel over de natuur als biologisch object te praten. De waarden die mensen aan natuur toekennen zijn, zeker in Nederland, minstens net zo belangrijk.
De vrouw op de inspraakavond en de vrouw in het bos zijn mij altijd bij gebleven. Niet meer omdat ik hun uitspraken maar raar vind, maar omdat ze eigenlijk hele belangrijke dingen zeiden. Ik heb van hen geleerd wat voor waarden mensen kunnen geven aan natuur. En als je tegen de kap van bomen bent omdat ze lekker ruiken, dan is dit toch een hele mooie natuurbeleving! En als je met één boom in de stad al een bos kan hebben. Hoe rijk ben je dan wel niet?
Natuurbeleving is breed. Heel breed. En iedereen heeft zijn eigen beleving waardoor het beheer van natuurgebieden er niet altijd makkelijker door wordt. Maar de waardes die iemand toekent aan natuur zijn minstens net zo belangrijk als het beschermen van natuur. Want zonder beleving krijg je geen betrokkenheid. En zonder betrokkenheid is er geen bescherming.
En dat willen we uiteindelijk. De natuur behouden voor de volgende generaties. Met lekker ruikende bomen in de stad, in de parken en in de bossen. Zodat iedereen er van kan genieten.